Ksiądz Joseph Tilgner urodził się 18 lipca 1809 roku w Kostomłotach. Ukończył studia teologiczne na Uniwersytecie Wrocławskim. 16 marca 1834 roku otrzymał święcenia kapłańskie. Przez cztery lata pracował jako wikary w Wałbrzychu, Bolkowie i Lubomierzu. Posługę kapłańską we Wleniu rozpoczął 5 maja 1838 roku. Sześć lat później 17 grudnia 1844 (lub 1841r.) roku został mianowany proboszczem parafii Świętego Mikołaja.
Objął kościół, który był w opłakanym stanie technicznym. Kamienne mury świątyni wielokrotnie zalewane przez wody Bobru na całej wysokości pokryte pleśnią dosłownie rozpadały się w oczach. Nie remontowany dach nad prezbiterium w każdej chwili groził zawaleniem. Powybijane witraże i wyłamane drzwi dopełniały obrazu zniszczenia.
Ksiądz Joseph Tilgner podjął się zadania które wydawało się ponad siły jednego człowieka i maleńkiej ubogiej parafii – odbudowy kościoła. Największym problemem podobnie jak dziś było finansowanie prac.
Po sekularyzacji majątków kościelnych w 1810 roku świątynia przeszła spod jurysdykcji zlikwidowanego klasztoru w Lubomierzu pod patronat Rządu Królewskiego, który jako warunek odbudowy zażądał, by parafia wzięła na siebie dwie trzecie kosztów prac. Ks Tilgner zaskarżył tą decyzję do sądu. Po trwającym siedem lat procesie we wszystkich instancjach uzyskał satysfakcjonujący parafian wyrok, który nakładał na władzę państwa obowiązek sfinansowania odbudowy. Wierni natomiast mieli wspomóc remont wkładem pracy własnej.
Na wiosnę 1862 roku rozebrano stary kościół. Prace pod nadzorem królewskiego architekta Pawelta postępowały bardzo szybko. Już w listopadzie tego samego roku ks. Tilgner mógł zakomunikować wiernym, że mury sięgnęły poziomu parapetów okien. Do ich budowy wykorzystano piaskowiec z kamieniołomów w Kleczy. Z tego samego materiału wykonano portale okien, drzwi, zdobienia i gzymsy.
Szóstego listopada 1864 roku w dwa lata od rozpoczęcia prac dla parafii nadszedł szczególny moment. Sufragan wrocławski Adrian Włodarski wyświecił odbudowany kościół. Było to wielkie wydarzenie dla całej społeczności Wlenia, szeroko opisywane i komentowane w lokalnej prasie. W 1865 roku Ks.Tilgner założył fundację na rzecz Kościoła. W 1866 roku mieszkańcy Wlenia w uznaniu jego zasług nadali mu tytuł honorowego obywatela miasta.
Ks Tilgner zmarł 20 sierpnia 1873 roku krótko po przejściu na emeryturę. Jego życzeniem było, by pochować go w krypcie pod prezbiterium, najprawdopodobniej jednak został pogrzebany na przykościelnym cmentarzu.
Odwiedzając cmentarz warto na chwilę zatrzymać się przy grobie człowieka którego determinacja i poświęcenie 150 lat temu doprowadziły do odbudowy kościoła, z którego do dzisiaj korzystamy.
Grób księdza Josepha Tilgnera na wleńskim cmentarzu
autor: Andrzej Jaśkeiwicz, na podstawie: „Historia kościoła we Wleniu” Doris Baumert
